قبل اینکه به تعمیر ترموکوپل بخاری اشاره کنیم ابتدا به بررسی کار ترموکوپل می‌پردازیم. ترموکوپل حیاتی ترین قطعه برای تمام وسایل گازسوز میباشد. ترموکوپل تاثیر زیادی در کاهش خطرات حاصل از گاز دارد؛ اما چگونه؟ زمانی که شعله بخاری در اثر عواملی مثل کمبود اکسیژن، وزش باد و حتی افت فشار گاز خاموش شود، احتمال آتش سوزی و انفجار در اثر انباشته شدن گاز بسیار افزایش خواهد یافت. در این شرایط سنسور ترموکوپل، سرد شده و جریان گاز قطع خواهد شد تا از بروز این‌گونه خطرات جلوگیری شود.
عیب یابی تعمیر ترموکوپل بخاری
ترموکوپل بخاری قطعه‌ای حیاتی است که وظیفه‌ی تامین ایمنی را بر عهده دارد.
عملکرد آن به این صورت است که با داغ شدن توسط شعله، جریانی الکتریکی تولید می‌کند. این جریان الکتریکی به شیر کنترل گاز بخاری می‌رود و تا زمانی که شعله روشن باشد، شیر گاز بخاری هم باز می‌ماند.
اما اگر به هر دلیلی شعله خاموش شود، تولید جریان الکتریکی متوقف می‌شود و شیر کنترل گاز بخاری به سرعت بسته شده و جریان گاز قطع می‌شود.
نشانه خرابی ترموکوپل بخاری:
اگر بخاری شما روشن نمی‌شود، یکی از اولین مواردی که باید بررسی کنید، سالم بودن ترموکوپل است و همچنین اگر زمانی شعله بخاری به طور مکرر و ناگهانی خاموش می‌شود، احتمالا باید به فکر تعمیر ترموکوپل بخاری خود باشید.
یکی دیگر از نشانه‌های خرابی ترموکوپل بخاری زمانی است که بوی گاز احساس می‌کنید. ممکن است نشتی گاز در برخی موارد وجود داشته باشد که می‌تواند به دلیل خرابی ترموکوپل باشد.
در برخی موارد ممکن است بخاری شما به درستی گرم نشود، در این شرایط ممکن است ترموکوپل ضعیف شده باشد و نتواند جریان کافی برای شیر کنترل گاز را تامین کند.
نکات ایمنی قبل از اقدام به تعمیر ترموکوپل بخاری:
قبل از هرگونه کار، بخاری را خاموش کرده و از شیر گاز و برق جدا کنید.
محل کار را به خوبی تهویه کنید تا از تجمع گاز جلوگیری شود.
از ابزار و تجهیزات مناسب استفاده کنید.
از دستکاری یا تنظیم قطعات دیگر بخاری خودداری کنید.
در صورت احساس بوی گاز، فورا محل را ترک کنید و با شماره ۱۲۵ تماس بگیرید.
مراحل عیب یابی ترموکوپل بخاری
بررسی ظاهری:
ترموکوپل را از نظر هرگونه خوردگی، ترک خوردگی یا خم شدگی بررسی کنید. اگر هرگونه ایراد ظاهری مشاهده کردید، باید ترموکوپل را تعویض کنید.
تست ترموکوپل با مولتی متر:
برای انجام این تست، به یک مولتی‌متر و دفترچه راهنمای بخاری خود نیاز دارید.
مراحل کلی کار به شرح زیر است:
با استفاده از دفترچه راهنمای بخاری، محل قرارگیری ترموکوپل را پیدا کنید سپس مولتی‌متر را روی حالت DC میلی ولت تنظیم کنید، یک پروب مولتی‌متر را به نوک ترموکوپل و پروب دیگر را به پایه ترموکوپل وصل کنید، بعد از آن شعله بخاری را روشن کنید.
اگر ترموکوپل سالم باشد مولتی‌متر باید ولتاژ بین ۲۰ تا ۷۵ میلی ولت را نشان دهد؛ اگر ولتاژ خارج از این محدوده باشد یا مولتی‌متر هیچ ولتاژی را نشان ندهد، احتمال خرابی ترموکوپل وجود دارد.
تست تعمیر ترموکوپل بخاری
تعمیر ترموکوپل بخاری یک پروسه تعمیراتی است که به دلیل بهبود عملکرد بخاری و پیشگیری از مشکلات ذکر شده انجام می‌شود. برای انجام این کار می‌توان با توجه به دستور کار زیر انجام دهید:
مکش و تمیز کردن بخاری: ابتدا باید بخاری را خاموش کنید و مکش بخاری را تمیز کنید تا از هر گونه ذرات یا اشیاء خارجی پاک شود، سپس باید بخاری را باز کنید تا به ترموکوپل دسترسی پیدا کنید.
اگر ترموکوپل دچار خرابی شده است، باید آن را جایگزین کنید و از تعمیر ترموکوپل بخاری خود تا حد ممکن پرهیز کنید زیرا ترموکوپل قطعه ارزانی است و تعمیر آن زیاد معقول نیست. بعد از جایگزینی ترموکوپل بخاری را ببندید و از این که همه قطعات به درستی به هم متصل شده باشند مطمئن شوید. نهایتاً بعد از جایگزینی و تعمیر ترموکوپل، باید بخاری را روشن کنید و عملکرد آن را تست کنید تا از صحیح بودن تعمیرات مطمئن شوید.
اگر با این مراحل مشکل دارید یا هنوز مطمئن نیستید که چگونه ترموکوپل بخاری را تعمیر کنید، توصیه می‌شود تا از کمک یک تکنسین حرفه‌ای استفاده کنید.
نحوه تعویض ترموکوپل بخاری
توصیه اکید می‌شود که تعمیر ترموکوپل بخاری توسط یک تعمیرکار مجاز و با تجربه انجام شود.
انجام غیرمجاز این کار می‌تواند خطرات جدی مانند نشتی گاز، آتش‌سوزی و انفجار به دنبال داشته باشد.
اگر با وجود این هشدار، تمایل به تعمیر ترموکوپل به صورت غیرمجاز دارید، نکات ذیل را با دقت کامل مدنظر قرار دهید:
تهیه ابزار و لوازم مورد نیاز:
از یک فروشگاه معتبر و مطابق با مدل بخاری خود ترموکوپل جدید تهیه کنید. برای باز و بستن مهره‌ها و پیچ‌ها نیز به یک آچار فرانسه نیاز دارید. برای نگه‌داشتن ترموکوپل در حین نصب و باز کردن به یک انبردست نیاز دارید، در نهایت برای تمیز کردن محل نصب ترموکوپل به یک دستمال تمیز نیاز دارید.
قبل از شروع هر گونه کار، حتماً بخاری را خاموش کنید و شیر اصلی گاز را ببندید و همچنین کلید برق مربوط به بخاری را از در تابلو برق قطع کنید.
با استفاده از دفترچه راهنمای بخاری خود، محل قرارگیری ترموکوپل را پیدا کنید. به طور معمول ترموکوپل در پایین بخاری و در نزدیکی شیر کنترل گاز قرار دارد. با استفاده از آچار فرانسه، مهره اتصال ترموکوپل به شیر کنترل گاز را باز کنید، سپس با استفاده از انبردست، ترموکوپل را از محل خود بیرون بکشید.
ترموکوپل جدید را در محل خود قرار دهید و از تراز بودن آن اطمینان حاصل کنید. سپس مهره اتصال ترموکوپل به شیر کنترل گاز را با استفاده از آچار فرانسه سفت کنید، در نهایت محل نصب ترموکوپل را با استفاده از یک دستمال تمیز از هرگونه گرد و غبار پاک کنید. در مرحله آخر شیر اصلی گاز را باز کنید و کلید برق مربوط به بخاری را در تابلو برق روشن کنید.
بخاری را روشن کنید و از عملکرد صحیح آن و عدم وجود نشتی گاز اطمینان حاصل کنید.
نکات و نحوه تعمیر ترموکوپل بخاری
در تعمیر ترموکوپل بخاری، هدف اطمینان حاصل کردن از صحیح بودن اتصالات الکتریکی و عملکرد صحیح ترموکوپل است. بررسی کامل اتصالات، تمیز کردن آنها از هر گونه آلاینده یا کثیفی، و اطمینان حاصل کردن از عدم وجود هرگونه خرابی یا زیان در ترموکوپل می‌تواند به دستگاه بخاری در کارکرد بهینه و خوب کمک کند. همچنین در صورت احتیاج، تعویض ترموکوپل با یک ترموکوپل جدید و مطابق با مشخصات فنی مورد نیاز، شرایط بهبود و بهسازی عملکرد بخاری را فراهم خواهد کرد.
ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که ترموکوپل به درستی به دستگاه وصل شده است.
بررسی کنید که آیا ترموکوپل درست قرار گرفته است و به درستی در محل مورد نیاز قرار داده شده است. مطمئن شوید که توزیع حرارت به درستی انجام می شود.
مطمئن شوید که منبع تغذیه ترموکوپل به درستی عمل می کند و تنظیمات آن به درستی انجام شده است. در صورت لزوم، تنظیمات را بررسی و اصلاح کنید.
در صورت مشاهده هرگونه مشکل، فوراً با یک تعمیرکار مجاز تماس بگیرید.
از دستکاری یا تنظیم قطعات دیگر بخاری خودداری کنید.
برای جلوگیری از خرابی زودهنگام ترموکوپل، باید به طور منظم سرویس شود.
در صورت عدم آشنایی با مراحل کار یا عدم اطمینان از توانایی خود، به هیچ وجه به تنهایی اقدام به تعویض ترموکوپل نکنید.
سوالات متداول
ترموکوپل بخاری چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
ترموکوپل بخاری قطعه‌ای فلزی است که در بخاری‌های گازی وجود دارد و وظیفه‌ی مهم تامین ایمنی را بر عهده دارد.
نحوه عملکرد آن به این صورت است که با گرم شدن توسط شعله، جریانی الکتریکی تولید می‌کند. این جریان الکتریکی به شیر کنترل گاز می‌رود و تا زمانی که شعله روشن باشد، شیر گاز نیز باز می‌ماند.
اما اگر به هر دلیلی شعله خاموش شود، تولید جریان الکتریکی نیز متوقف می‌شود و شیر کنترل گاز به سرعت بسته شده و جریان گاز قطع می‌شود.
این قطع اتوماتیک جریان گاز از نشت گاز و خطرات ناشی از آن مانند آتش‌سوزی و انفجار جلوگیری می‌کند.
علائم خرابی ترموکوپل بخاری چیست؟
روشن نشدن بخاری: اگر بخاری شما روشن نمی‌شود، یکی از اولین مواردی که باید بررسی کنید، سالم بودن ترموکوپل است.
خاموش شدن ناگهانی شعله: اگر شعله بخاری به طور مکرر و ناگهانی خاموش می‌شود، احتمال خرابی ترموکوپل وجود دارد.
بوی گاز: اگر بوی گاز احساس می‌کنید، ممکن است نشتی گاز وجود داشته باشد که می‌تواند به دلیل خرابی ترموکوپل باشد.
گرم نشدن محیط: اگر بخاری شما به درستی گرم نمی‌کند، ممکن است ترموکوپل ضعیف شده باشد و نتواند جریان کافی برای شیر کنترل گاز را تامین کند.
