ترموکوپل ضامن ایمنی اجاق گاز است. این قطعه سنسور حرارتی و هشداردهنده در اجاق گاز است. در صورت به وجود آمدن اشکال در عملکرد هر یک از قطعات اجاق گاز، جریان گاز دستگاه را قطع میکند تا اتفاق خطرناکی رخ ندهد. در نتیجه بسیار طبیعی است که در صورت خرابی آن باید به فکر تعمیر ترموکوپل اجاق گاز خود باشید، زیرا ممکن است خطر آفرین باشد.
ترموکوپلهای اجاق گاز از نظر آلیاژی و نوع اتصال به شیر گاز ورودی متفاوت هستند. مهمترین آلیاژها و فلزات رسانایی که برای ساخت ترموکوپل استفاده می شوند، عبارتند از:
مس و کوپل
کنستانتن و کرومل
مس و کنستانتان
نیسیل و نیکروسیل
کنستانتن و آهن
آلومل و کرومل
نحوه تشخیص خراب بودن ترموکوپل اجاق گاز
ترموکوپل قطعهای حیاتی در اجاق گاز است که وظیفه ی آن قطع جریان گاز در صورت خاموش شدن ناگهانی شعله است. این کار برای جلوگیری از نشت گاز و خطرات احتمالی مانند آتشسوزی و انفجار انجام میشود.
علائم خرابی ترموکوپل اجاق گاز که منجر به تعمیر ترموکوپل اجاق گاز و یا تعویض آن میگردد عبارت اند از:
روشن نشدن یا خاموش شدن ناگهانی شعله: اگر شعلههای اجاق گاز به طور مکرر روشن نمیشوند یا بعد از روشن شدن ناگهان خاموش میشوند، احتمال خرابی ترموکوپل وجود دارد.
بوی گاز: اگر بعد از خاموش شدن شعله، بوی گاز احساس میکنید، این نشاندهنده نشت گاز و احتمال خرابی ترموکوپل است.
رنگ شعله غیرطبیعی: شعلههای ضعیف، زرد یا نارنجی ممکن است نشانهای از خرابی ترموکوپل باشند.
گرم نشدن فر: اگر فر اجاق گاز با وجود روشن بودن، گرم نمیشود، ممکن است ترموکوپل فر دچار مشکل شده باشد؛ و باید نسبت به تعمیر ترموکوپل اجاق گاز خود اقدام کنید.
تشخیص قطعی خرابی ترموکوپل:
برای اطمینان از خرابی ترموکوپل، میتوانید از یک مولتیمتر استفاده کنید. مراحل زیر را دنبال کنید:
شیر گاز را ببندید و صبر کنید تا اجاق گاز کاملاً خنک شود.
ترموکوپل را از شیر گاز جدا کنید.
مولتیمتر را روی حالت میلیولت DC تنظیم کنید.
یک پروب مولتیمتر را به نوک ترموکوپل و پروب دیگر را به پایه آن وصل کنید.
شعله را روشن کنید.
اگر ولتاژ تولیدی ترموکوپل بین ۱۵ تا ۲۵ میلیولت باشد، سالم است.
اگر ولتاژ کمتر از ۱۵ میلیولت یا صفر باشد، ترموکوپل خراب است و باید تعویض شود.
نحوه تست سالم بودن ترموکوپل اجاق گاز
برای تست سالم بودن ترموکوپل اجاق گاز، مراحل زیر را دنبال کنید:
ابتدا اطمینان حاصل کنید که اجاق گاز خاموش است و هیچ گازی به داخل اتاق پخش نمیشود.
با کمک یک نوار ایزولاسیون یا دستکش حرارتی، ترموکوپل را به دقت از اجاق گاز جدا کنید.
با استفاده از ابزار اندازه گیری مدار باز، اندازهگیری مقاومت ترموکوپل را انجام دهید. مقاومت باید در حدود ۲۰-۳۰ مگا اهم باشد. اگر مقدار مقاومت دیگر از این مقدار باشد، ترموکوپل باید تعویض شود.
پس از انجام این تست، ترموکوپل را به صورت صحیح به اجاق گاز متصل کنید و اجاق را روشن کنید.
با چرخاندن دکمه تنظیم حرارت، مطمئن شوید که جریان گاز به صورت منظم به ترموکوپل رسیده و آن را گرم میکند. اگر ترموکوپل به درستی عمل کند، اجاق نیز به طور صحیح روشن میشود.
نحوه تعمیر ترموکوپل اجاق گاز
برای رفع مشکل ترموکوپل اجاق گاز، تعمیر آن به طور کلی توصیه نمیشود. زیرا یک جزء نسبتاً ارزان است و به دلیل مسائل ایمنی، بهتر است در صورت خرابی تعویض شود.
با این حال، اگر مایل به تلاش برای تعمیر ترموکوپل اجاق گاز هستید، در اینجا مراحلی وجود دارد که میتوانید مطابق آن پیش بروید.
ابتدا برای تعمیر ترموکوپل اجاق گاز به ابزارهای مختلفی نیاز دارید که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
پیچ گوشتی، انبردست، سیم رابط، سمباده، ترموکوپل جدید (معادل مدل قبلی).
مراحل تعویض ترموکوپل اجاق گاز به شرح زیر است. لطفا تمامی مراحل را با دقت انجام دهید تا از هرگونه بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود.
شیر گاز را ببندید و صبر کنید تا اجاق گاز به طور کامل خنک شود.
با استفاده از پیچ گوشتی، پنل را از روی اجاق گاز بردارید تا به ترموکوپل دسترسی پیدا کنید.
از انبردست برای جدا کردن ترموکوپل از شیر گاز و پایه آن استفاده کنید.
با استفاده از سمباده، هرگونه جرم یا رسوب را از نوک ترموکوپل پاک کنید.
ترموکوپل جدید را به پایه آن و شیر گاز وصل کنید.
پنل را دوباره روی اجاق گاز نصب کنید.
شیر گاز را باز کنید و نشت گاز را بررسی کنید.
نکات مهم که در تعمیر ترموکوپل اجاق گاز باید رعایت کنید عبارت است از:
اگر ترموکوپل شکسته یا خم شده است، باید تعویض شود.
زمانی که ترموکوپل کثیف یا جرم گرفته است، میتوانید آن را با سمباده تمیز کنید.
اگر پس از تمیز کردن ترموکوپل، اجاق گاز هنوز روشن نمیشود، ممکن است مشکل از اجزای دیگر باشد، مانند شیر گاز یا رله ترموکوپل.
در نهایت، به یاد داشته باشید که تعویض ترموکوپل معمولاً ساده تر و ایمن تر از تعمیر آن است.
نحوه تعویض ترموکوپل اجاق گاز
برای تعویض ترموکوپل اجاق گاز، ابتدا باید دسترسی به ترموکوپل حاصل کرده و آن را از جای خود جدا کنید. سپس بازوی سوزنی ترموکوپل را از پورت گازی بیرون کشیده و آن را از سوکت یا کانکتور جدا کنید. سپس ترموکوپل جدید را به جای قبلی داخل پورت گازی قرار دهید، به کمک کلید یا شابنی فلزی آن را به محل قبلی متصل کنید. از جمله تیگت، پیچ، دمکل و مواردی از این ابزارها استفاده کنید تا ترموکوپل محکم در جای خود بماند. سپس قطعات را با دقت و درست در سر جایشان قرار دهید و برای اطمینان از عملکرد صحیح اجاق گاز خود، آن را روشن کنید و تست کنید. در صورتی که ترموکوپل به درستی قرار گرفته باشد، اجاق گاز شما باید به طور صحیح بدون مشکل کار کند؛ در غیر این صورت باید نسبت به تعویض یا تعمیر ترموکوپل اجاق گاز خود اقدام کنید.
بهترین ترموکوپل برای اجاق گاز
هنگام انتخاب ترموکوپل برای اجاق گاز خود، باید چند نکته را در نظر داشته باشید:
نوع ترموکوپل
دو نوع اصلی ترموکوپل وجود دارد: نوع K و نوع J. ترموکوپلهای نوع K رایج ترین نوع هستند و برای اکثر اجاق گازها مناسب هستند. ترموکوپلهای نوع J برای کاربردهای خاص مانند اجاق گازهای با دمای بالا استفاده میشوند.
طول ترموکوپل
ترموکوپل باید به اندازه کافی بلند باشد تا به شیر گاز برسد. ترموکوپلهای خیلی کوتاه ممکن است نتوانند شیر گاز را به درستی فعال کنند، در حالی که ترموکوپلهای خیلی بلند ممکن است در داخل اجاق گاز خم شوند.
قطر ترموکوپل
ترموکوپل باید به اندازه کافی ضخیم باشد تا گرمای مشعل را تحمل کند. ترموکوپلهای خیلی نازک ممکن است ذوب شده یا آسیب ببینند.
جنس ترموکوپل
ترموکوپلها معمولاً از فولاد ضد زنگ یا مس ساخته میشوند. فولاد ضد زنگ بادوام تر است، اما مس رسانای گرمای بهتری است.
برخی از بهترین ترموکوپلها برای اجاق گاز عبارتند از:
Everest Elite Range Thermocouple: این ترموکوپل نوع K از فولاد ضد زنگ ساخته شده است و برای اکثر اجاق گازها مناسب است. دارای طول ۲۴ اینچی و قطر ۰.۰۶۲ اینچی است.
Thermocouple Robertshaw 101-1117: این ترموکوپل نوع K از مس ساخته شده است و برای کاربردهای با دمای بالا مناسب است. دارای طول ۲۴ اینچی و قطر ۰.۰۹۳ اینچی است.
Thermocouple Broil King 69410: این ترموکوپل نوع K از فولاد ضد زنگ ساخته شده است و برای اجاق گازهای Broil King طراحی شده است. دارای طول ۱۸ اینچی و قطر ۰.۰۶۲ اینچی است.
Thermocouple Whirlpool W10365411: این ترموکوپل نوع K از فولاد ضد زنگ ساخته شده است و برای اجاق گازهای Whirlpool طراحی شده است. دارای طول ۲۴ اینچی و قطر ۰.۰۶۲ اینچی است.
Thermocouple Frigidaire 5304294: این ترموکوپل نوع K از فولاد ضد زنگ ساخته شده است و برای اجاق گازهای Frigidaire طراحی شده است. دارای طول ۲۴ اینچی و قطر ۰.۰۶۲ اینچی است.
هنگام انتخاب ترموکوپل برای اجاق گاز خود، مهم است که نوع، طول، قطر و جنس مناسب را انتخاب کنید. همچنین باید مطمئن شوید که ترموکوپل با مدل اجاق گاز شما سازگار است.
سوالات متداول
چه علائمی نشان دهنده خرابی ترموکوپل اجاق گاز است؟
روشن نشدن یا خاموش شدن ناگهانی شعله
بوی گاز بعد از خاموش شدن شعله
رنگ شعله غیرطبیعی (ضعیف، زرد یا نارنجی)
گرم نشدن فر
چگونه می توانم از خرابی ترموکوپل اجاق گاز مطمئن شوم؟
میتوانید با استفاده از مولتیمتر ولتاژ تولیدی ترموکوپل را اندازه گیری کنید. اگر ولتاژ بین ۱۵ تا ۲۵ میلیولت باشد، ترموکوپل سالم است.
همچنین میتوانید با گرم کردن انتهای ترموکوپل و شنیدن صدای “تق” از بلندگو، سالم بودن آن را بررسی کنید.