آشنایی با ترموکوپل

فعالیت های برنا صنعت یگانه در حوزه ی تجهیزات صنعتی با هدف تامین بازارهای داخلی و رفع نیاز از بازارهای خارجی صورت گرفته است. فعالیت مجموعه المنت سازی یگانه با المنت سازی شروع شد و با ساخت انواع ترموکوپل ادامه پیدا کرد ولی به تدریج فعالیت های خود را با تلاش در زمینه ی تولید انواع المنت های مورد نیاز صنعتی ادامه داد.

از محصولاتی که در مجموعه ی یگانه ساخته می شود انواع انبر برقی و ترموکوپل هایی هستند که در بخش های مهم صنعتی کاربرد فراوانی دارند. ترموکوپل از دو فلز غیر هم جنس ساخته می شود و با گرمادهی در محل اتصال فلزها تولید جریان الکتریسیته به وجود می آید. ابن وسیله برای کنترل و اندازه گیری دما بسیار کاربرد دارد. اندازه گیری دما با این وسیله ی کاربردی صورت می گیرد و جایگزین مناسب تری برای آن ساخته نشده است. برای ساخت هر کدام از انواع ترموکوپل ها از یک فلز و آلیاژ مخصوص استفاده می شود. به عنوان مثال آهن و آلیاژ مس و نیکل برای ساخت ترموکوپل نوع j مناسب است. اشکال مختلف این وسیله بسته به مکانی که مورد استفاده قرار می گیرد طراحی و ساخته می شود. اندازه گیری دمای زیر ۲۵۰ درجه برای این سنسورها مناسب است. سنسورهای ترموکوپل به دلایلی مانند دقت بالا، قیمت مناسب بیشتر از دیگر سنسورهای دمای مورد استفاده قرار می گیرد. اندازه گیری رنج وسیعی از دما باعث کارکرد خطی ترموکوپل است.

برای اندازه گیری دماهای بالا در کوره های حرارتی استفاده از این وسیله بسیار کاربردی است. لوازم خانگی مانند بخاری و اجاق گاز نیز از دیگر تجهیزاتی است که نیاز به ترموکوپل دارند. ایمن کردن تجهیزات گازسوز به وسیله ی این قطعات امکان پذیر می باشد. رعایت ایمنی به وسیله ی ترموکوپل نیز از دیگر دلایل استفاده از آن است. این قطعه زمانی که اجاق به وسیله ی عواملی مانند باد خاموش شود به صورت خودکار گاز را قطع می کند تا از انتشار آن جلوگیری کند.

انواع ترموکوپل

اندازه گیری دما به وسیله ی ابزارهایی که در زمان تولید، حمل و نقل و توزیع مورد استفاده قرار می گیرد باعث سهولت در گسترش حوزه های صنعتی می شود. دستگاه های معمولی مناسب این قطعات نیستند زیرا دما در آن ها بسیار شدید است. ترموکوپل برای اندازه گیری دما یک قطعه ی ویژه به حساب می آید. دو فلز سیم مفتول از یک طرف به یکدیگر متصل شده و از طرف دیگر از هم جدا می شوند. در زمان سرد و گرم شدن اتحاد فلزات در انتهای آن، ولتاژ همبستگی با دما به وجود می آید. تعیین میزان دمای این محصول بر حسب فارنهایت است. برای استفاده از این محصول باید ویژگی های آن را بر حسب امکاناتی که تجهیزات مورد نظر دارد بسنجید. معیارهای اساسی که برای استفاده از این وسیله در نظر گرفته می شود شامل، مقاومت شیمیایی، سایشی و ارتعاشی است.

ترموکوپل نوع j از آلیاژ و مس درست می شود. دامنه ی این قطعه تا ۷۵۰ درجه سانتی گراد می رسد. استفاده از این نوع در دماهای پایین توصیه نمی شود. نوع K ترکیبی از آلیاژ، نیکل و کروم است. این کالیبراسیون محبوب تا ۱۲۵۰ درجه ی سانتی گراد را اندازه گیری می کند. نوع T از ترکیبات مس است و در دمای پایین و سرما کاربرد دارد. نوع E در خلاء کمتر استفاده می شود و تا ۹۰۰ درجه مورد استفاده قرار می گیرد. برای ترموکوپل نوع R از فلزات گران بهایی مانند پلاتین استفاده می شود. این قطعه برای درجه حرارت های بالا طراحی شده اند. نوع S مشابه نوع R  است و تا ۱۴۰۰ درجه سانتی گراد مورد استفاده است. متداول ترین کاربرد نوع B در صنعت شیشه است و در ترکیب آن از فلزات گرانبها استفاده می شود.

تست ترموکوپل

اطلاع از سالم بودن ترموکوپل با نگاه کردن به محل اتصال دو فلز امکان پذیر است. خرابی ترموکوپل زمانی رخ می دهد که دو سر فلز سوخته یا جدا شود. در صورت آسیب دیدن واشر دستگاه امکان عملکرد درست ندارد. تست بوبین برای اطمینان از سالم بودن ترموکوپل استفاده می شود. با نزدیک کردن سر ترموکوپل به بوبین و حرارت دادن آن می توان ۳۰-۲۰ ثانیه آن را به داخل فشار داد و بعد آن را رها کرد. با جذب شدن و ماندن هسته در همان حالت می توان به سالم بودن آن پی برد.